1. Wstęp:
   • co to jest Linux – skąd się wziął, przegląd głównych dystrybucji;
   • najważniejsze polecenia:
     • praca z plikami i katalogami – tworzenie, kopiowanie, przenoszenie, usuwanie itp.;
     • operacje na tekście – przeglądanie, filtrowanie, wycinanie, zamiana;
     • menedżer plików i edytor tekstu w konsoli;
   • lokalizacja plików binarnych, bibliotek, konfiguracji, logów, danych, dokumentacji itd;
   • gdzie i jak szukać pomocy w systemie.
2. Ogólne zasady działania systemu:
   • użytkownicy, grupy i prawa dostępu (podstawy);
   • procesy;
3. Powłoka jako środowisko pracy:
   • ułatwienia: historia, skróty klawiszowe, pierwszy plan i tło;
   • strumienie;
   • emulatory terminali – dostęp do powłoki lokalnie i zdalnie.
4. Wyrażenia regularne
5. Edytor Vim
6. Proces uruchamiania systemu:
   • między sprzętem a OS-em: BIOS/UEFI, MBR, ESP;
   • bootloader GRUB – rola i konfiguracja;
   • jądro i jego parametry, initramdysk;
   • mechanizmy uruchamiania usług: init i inittab, upstart, systemd.
7. Świadoma instalacja systemu:
   • wybór dystrybucji i przygotowanie nośnika startowego;
   • instalacja przykładowej dystrybucji w trybie eksperckim;
   • partycje: ile, jakie, kiedy, po co.
8. Zarządzanie oprogramowaniem:
   • jak i skąd instalować programy;
   • systemy paczkowe – RPM i DEB;
   • repozytoria i praca z nimi (yum/dnf, narzędzia APT, zypper);
   • manualna kompilacja – kiedy i jak;
   • podejście do instalacji i aktualizacji oprogramowania a bezpieczeństwo.
9. Procesy:
   • zarys teorii z systemów operacyjnych;
   • monitorowanie systemu;
   • priorytety procesów (nice);
   • statusy, sygnały, uruchamianie w tle;
   • system plików /proc.
10. Biblioteki i komunikacja międzyprocesowa:
    • ładowanie bibliotek, śledzenie wykonywania procesów;
    • linkowanie statyczne i dynamiczne;
    • w jaki sposób mogą się komunikować działające programy:
      • potoki i gniazda;
      • połączenia sieciowe;
      • inne (biblioteki, pamięć współdzielona, sygnały…).
11. Architektura systemu dla administratora:
    • system operacyjny a sprzęt;
    • jądro i jego moduły;
    • pliki urządzeń, katalog /dev;
    • mechanizm udev, katalog /sys.
12. Ustawienia i konfiguracja systemu:
    • pliki konfiguracyjne;
    • ustawienia urządzeń i modułów;
    • mechanizm sysctl i parametry dostępne w /proc.
13. System plików i zarządzanie przestrzenią dyskową:
    • struktura systemów plików ext2/3/4 od podszewki, i-węzły;
    • typy plików: zwykłe i specjalne (urządzenia, gniazda…);
    • uprawnienia i atrybuty (rwx, suid/sgid/sticky bit) – rola i działanie;
    • partycjonowanie dysków z użyciem tablic partycji MBR i GPT
    • najważniejsze cechy systemów plików ext3, ext4, xfs, btrfs i różnice między nimi;
    • zakładanie, dostrajanie i naprawa systemów plików;
    • montowanie systemów plików ręcznie i automatycznie;
    • Logical Volume Manager (LVM) – wprowadzenie.
14. Wirtualizacja i konteneryzacja:
    • wstęp do zagadnień;
    • system linuksowy jako gość.
15. Archiwizacja danych:
    • tworzenie archiwów z użyciem tar;
    • popularne formaty kompresji (gzip, bzip2, xz, cpio);
    • sprawna praca ze skompresowanymi plikami, w tym logami.
16. Wyszukiwanie plików;
17. Automatyzacja pracy: skrypty powłoki;
    • podstawy składni, zmienne i przypisania;
    • podmiany, rozwinięcia, aliasy;
    • testy logiczne i warunki;
    • pętle i funkcje;
    • zmienne środowiskowe, konfiguracja powłoki;
    • wysyłanie maili z wiersza poleceń.
18. Zarządanie użytkownikami:
    • użytkownicy i grupy – dodawanie, usuwanie i konfiguracja kont;
    • mechanizm sudo.
19. Dostosowywanie systemu:
    • język i ustawienia regionalne;
    • zegar, strefy czasowe, synchronizacja czasu z użyciem NTP.
20. Środowisko graficzne:
    • protokół X: architektura
    • składniki środowiska graficznego
    • bezieczna praca zdalna
21. Szyfrowanie danych i podpisy cyfrowe:
    • wstęp do kryptografii, pojęcie szyfru symetrycznego i niesymetrycznego;
    • szyfrowanie, deszyfrowanie, podpisywanie i weryfikacja podpisów;
    • program GnuPG w praktyce,
22. Podstawowe usługi systemowe:
    • monitorowanie zdarzeń w systemie: dmesg, syslog, journald;
    • cron i at;
    • system drukowania CUPS;
    • synchronizacja czasu (NTP);
    • podstawy konfiguracji poczty, przekierowania i aliasy.
23. Sieci komputerowe – budowa i działanie:
    • stos TCP/IP i model ISO/OSI – wstep teoretyczny;
    • protokół IP w wersji 4 i 6, routing, ICMP;
    • TCP i UDP;
    • diagnostyka i inspekcja ruchu sieciowego.
24. Konfiguracja interfejsów sieciowych:
    • konfiguracja IP: automatyczna i manualna;
    • starsza i nowsza rodzina poleceń do konfiguracji interfejsów;
    • NetworkManager kontra ustawienia ad-hoc i pliki konfiguracyjne różnych dystrybucji;
    • rozwiązywanie nazw, narzędzia DNS;
    • diagnostyka i uzyskiwanie informacji.
25. DHCP i adresacja automatyczna:
    • działanie protokołu i usługi;
    • adresacja automatyczna w sieciach IPv6.
26. Praca zdalna z użyciem SSH:
    • autoryzacja z użyciem kluczy i agent SSH;
    • bezpieczne kopiowanie plików;
    • tunelowanie protokołów sieciowych.
27. Bezpieczeństwo sieci – podstawy:
    • identyfikacja uruchomionych procesów i usług sieciowych;
    • rekonesans – skanowanie sieci;
    • firewall – zabezpieczanie hosta, NAT, port forwarding;
    • iptables i firewalld – tradycyjne i nowe podejście do ustawień zapory.
28. Rozwiązywanie problemów – ćwiczenia praktyczne
    • diagnozowanie błędów usług;
    • rozwiązywanie problemów z uruchamianiem systemu.

Pobierz szczegółowy program kursu